Συντάκτης: Μιχάλης Σαμπατακάκης*
Ο βαρύνων ρόλος της έννοιας Ευρώπη στις ιδέες της Ανανεωτικής Αριστεράς αποκτάται παράλληλα με τον πρωτεύοντα ρόλο της έννοιας Δημοκρατία.
Ο συγκερασμός των εννοιών Δημοκρατία και Ευρώπη με την έννοια Αριστερά, προσδιορίζει φυσιογνωμικά την Ανανεωτική Αριστερά. Αυτό είναι το θέμα της παρέμβασης μου.
Μπορεί σήμερα κάποια πράγματα που αφορούν την σχέση της Αριστεράς με την Δημοκρατία και την Ευρώπη να μας φαίνονται αυτονόητα, όμως πριν από την Ανανεωτική Αριστερά δεν ήταν έτσι.
Ας τα δούμε πρώτα ιστορικά.
Από το 1914 ως το 1945, ανάμεσα δηλαδή στους δυο μεγάλους πολέμους που διεξήχθηκαν κυρίως στην Ευρώπη, όλοι ασκούσαν την πολιτική με όπλα. Σ' αυτά τα πλαίσια και στην Αριστερά η ένοπλη βία κατέλαβε σημαντικό ρόλο, ταυτιζόμενη με την επανάσταση. Δεν είχε την ίδια κυρίαρχη βαρύτητα στις αντιλήψεις του Μαρξ.
Το 1945 με το τέλος του πολέμου με τους 70.000.000 νεκρούς, οι Ευρωπαίοι κατανόησαν, ότι δεν μπορούν πια να λύνουν τις μεταξύ τους διαφορές με πιστόλια. Αυτό ήταν μια ευρωπαϊκή κατάκτηση,που χρειάστηκε πολλά εκκατομύρια νεκρούς για να θεμελιωθεί. Αυτή ήταν η ιδέα για την ενωμένη Ευρώπη.
Οι κομμουνιστές, όπως έγραφε ο Άγγελος Ελεφάντης, δυσκολεύτηκαν να αποδεχθούν την εγκατάληψη των αντιλήψεων για πολιτική με όπλα. Ο Ευρωκομμουνισμός απέσπασε την έννοια της επανάστασης από την ένοπλη βία. Νωρίτερα ο Τολιάτι το 1956, υποδείχνει ότι ο ιταλικός δρόμος για το σοσιαλισμό συνίσταται σε αλληλοδιάδοχους αγώνες , που ξεκινώντας από τις θέσεις που έχουν κατακτηθεί εξελίσσονται μέσα στους δημοκρατικούς θεσμούς προχωρώντας προς νέες κατακτήσεις.
Οι Έλληνες κομμουνιστές δυσκολεύτηκαν ακόμη περισσότερο να αποδεχθούν την εγκατάλειψη των αντιλήψεων για πολιτική με όπλα. Χρειάστηκε να προστεθούν οι νεκροί του εμφυλίου, οι εκτελέσεις, το μετεμφυλιακό κράτος της δεξιάς και η δικτατορία, για να τους αποσπάσει το ΚΚΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ από αυτές τις αντιλήψεις. Για να κατανοήσουν ότι στο γήπεδο της βίας κερδίζει ο αντίπαλος , όπως έγινε στον εμφύλιο όπου η πάνοπλη αριστερά έχασε .Να κατανοήσουν ότι η Δημοκρατία είναι το φυσικό πεδίο των αγώνων για το σοσιαλισμό.
Και είναι σημαντικό ότι την επιλογή αυτή το ΚΚΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ τη διατυπώνει στη δικτατορία, συχνά μέσα από τις φυλακές. Είναι χαρακτηριστική η απολογία στο δικαστήριο του Μπάμπη Δρακόπουλου, ηγέτη του ΚΚΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ, τον Ιανουάριο του 1973. Ο σοσιαλισμός που επιδιώκουμε , λέει ο Μπ. Δρακόπουλος, είναι ξεχωριστά συνδεδεμένος με την ανάπτυξη της δημοκρατίας και την κατοχύρωση της πνευματικής ελευθερίας. Αναδεικνύει έτσι τη δομική σχέση της Ανανεωτικής Αριστεράς με τη Δημοκρατία, την ίδια εποχή που η Δεξιά βαρυνόταν με αντιδημοκρατικές εκτροπές.
Αλλά και στην πολιτική δράση εκείνη την εποχή, στους αντιδικτατορικούς αγώνες που πρωταγωνιστούσε η Αριστερά, εναντίον μιας βίαιης ένοπλης δικτατορίας , αυτό που κυριάρχησε κατά κράτος και ανεδείχθει εμβληματικά, ήταν η άοπλη μαζική πολιτική πάλη του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος που κορυφώθηκε με το Πολυτεχνείο και όχι τα πιστόλια που συζητάγανε στα καφέ του Παρισιού.
Αφού είδαμε πρώτα ιστορικά αυτή τη στροφή της Αριστεράς, ας δούμε τώρα στο πεδίο της θεωρίας και της στρατηγικής, αυτά που ανέδειξε η Ανανεωτική Αριστερά.
Η εγκατάλειψη των αντιλήψεων για ένοπλη βία δεν ήταν μόνο ένα ηθικό ζήτημα που αφορούσε μόνο το σεβασμό της ανθρώπινης ζωής. Ήταν σημαντικά και ένα πολιτικό ζήτημα. Ήταν μια πολιτική ανάγνωση μιας καινούργιας πραγματικότητας . Ενός καινούργιου καπιταλισμού και ενός καινούργιου κράτους και επακόλουθα η διατύπωση μιας νέας στρατηγικής.
Στις απόψεις του παραδοσιακού κομμουνισμού, το κράτος ήταν ένας μηχανισμός της άρχουσας τάξης που αποτελείται από το στρατό και την αστυνομία, που προάσπιζε τα συμφέροντα της. Οι εργαζόμενοι ήσαν εκτός αυτού του κράτους. Οι κομμουνιστές φτιάχνουν το δικό τους μηχανισμό, συγκρούονται ένοπλα με το μηχανισμό του κράτους της άρχουσας τάξης και αν νικήσουν τσακίζουν το αστικό κράτος και εγκαθιδρύουν μια νέα κρατική μηχανή, που αποτελείται από τις ένοπλες εργατικές μάζες, τη δικτατορία του προλεταριάτου, το κράτος της μεταβατικής φάσης προς τον κομμουνισμό. Τη συνέχεια την γνωρίζουμε. Τραγωδίες και στο τέλος κατάρρευση.
Απέναντι σε αυτήν τη στρατηγική ο Ευρωκομμουνισμός διατύπωσε μια εξ ολοκλήρου διαφορετική στρατηγική, αυτή του δημοκρατικού δρόμου.
Ο καπιταλισμός είχε αλλάξει για να μείνει και πάλι καπιταλισμός. Οι κοινωνίες έγιναν συνθετότερες. Το κράτος διευρύνθηκε παρεμβαίνοντας ενεργά σε όλη την πολιτική, οικονομική , κοινωνική και πολιτιστική ζωή της κοινωνίας. Δεν είναι μόνο αστυνομία και στρατός. Ανέπτυξε θεσμούς εκπαίδευσης,ασφάλισης, περίθαλψης και άλλους πολλούς μέσα στους οποίους βρίσκονται οι εργαζόμενοι.
Προς την ίδια κατεύθυνση οδήγησαν και οι αγώνες του εργατικού και δημοκρατικού κινήματος. Η Ευρώπη, βγαίνοντας από τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, είχε να επουλώσει τραγωδίες: εκατομμύρια νεκρούς και τραυματίες. Έτσι εμφανίστηκε το φαινόμενο του κοινωνικού κράτους. Οι θεσμοί βέβαια αυτοί ελέγχονται από την κορυφή.
Έγινε όμως έτσι φανερό πως τέτοιους θεσμούς, μέσα στους οποίους βρίσκονται και οι εργαζόμενοι, δεν καλούνται να τους συντρίψουν αλλά να τους ελέγξουν σε αντιπαλότητα με την άρχουσα τάξη. Έτσι η δημοκρατία-έλεγχος γίνεται το βασικό πεδίο της ταξικής και πολιτικής πάλης, γίνεται ταυτόσημη με την έννοια του σοσιαλισμού και όσον αφορά την πορεία προς αυτόν και όσον αφορά το περιεχόμενο του . Αυτή η ταύτιση της έννοιας του σοσιαλισμού με την έννοια της δημοκρατίας έφερνε σε αντιπαράθεση αυτή τη στρατηγική του δημοκρατικού δρόμου με τον σοβιετικό ολοκληρωτισμό. Ο σοσιαλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει, θα πει εμβληματικά ο Νίκος Πουλαντζάς.
Ο δημοκρατικός δρόμος δεν είναι μια στιγμιαία σύγκρουση, μια κατάληψη των χειμερινών ανακτόρων (που άλλωστε δεν υπάρχουν),αλλά μια διαρκής και ενιαία γιγαντιαία μεταρρυθμιστική διαδικασία, που θα επιχειρούσε μεταρρυθμίσεις και διαρθρωτικές αλλαγές και που θα ολοκληρωνόταν και σε επεμβάσεις στις παραγωγικές σχέσεις και την οργάνωση της εξουσίας.
Υποκείμενο μιας τέτοιας στρατηγικής, όπου η δημοκρατία έχει αναδειχθεί ως το βασικό πεδίο της ταξικής και πολιτικής πάλης , δεν μπορεί να είναι μια φωτισμένη μειοψηφία (θεολογικής νομιμοποίησης), αλλά ένας νέος συνασπισμός κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, μια νέα κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία και στο μαζικό κίνημα και στο κοινοβούλιο.
Έλεγα στην αρχή πως μπορεί σήμερα κάποια πράγματα που αφορούν τη σχέση της Αριστεράς με τη Δημοκρατία και την Ευρώπη να μας φαίνονται αυτονόητα, όμως πριν από την Ανανεωτική Αριστερά δεν ήταν έτσι. Από την Ανανεωτική Αριστερά μάθαμε σχεδόν όλοι πια, ότι η έννοια Δημοκρατία έχει τον πρωτεύοντα ρόλο στις ιδέες της Αριστεράς. Το στοίχημα της Ανανεωτικής Αριστεράς υπέρ της Δημοκρατίας, κερδήθηκε πανηγυρικά.
Ας δούμε τώρα το δεύτερο στοίχημα της αυτό για την Ευρώπη.
Η αρχική στάση των κομμουνιστών προς την ευρωπαϊκή οικονομική(τότε) ολοκλήρωση, ήταν εχθρική, θεωρώντας την ΕΟΚ ως αναδιπλασιασμό της κρατικής εξουσίας του κεφαλαίου και ως μηχανισμό του ενός ψυχροπολεμικού μπλόκ εναντίον του άλλου. Σύντομα άρχισαν να αντιλαμβάνονται οτι η διαδικασία αυτή είναι μη αναστρέψιμη, αλλά και να διαπιστώνουν αντιθέσεις ανάμεσα στην ΕΟΚ και τις ΗΠΑ και αντίστοιχα διαδικασία αποδέσμευσης της ΕΟΚ.
Η στροφή της Ανανεωτικής Αριστεράς προς την Ευρώπη, έγινε σε απόλυτη συνάρτηση με τη στροφή της προς τη Δημοκρατία.
Κοινός παρονομαστής για αποδοχή του βαρύνοντα ρόλου των εννοιών και της Δημοκρατίας και της Ευρώπης , είναι η υιοθέτηση της στρατηγικής του δημοκρατικού δρόμου προς τον σοσιαλισμό και ο απογαλακτισμός από την Σοβιετική Ένωση.
Η ευρωπαϊκή ενοποίηση είναι επιλογή γεωπολιτικού χαρακτήρα από τους ευρωκομουνιστές, στρατηγικής σημασίας. Κατανοούν και επιλέγουν ως πεδίο άσκησης της πολιτικής τους την Ευρώπη και την διεκδίκηση της αυτονομίας της. To 1972 o Μπερλιγκουέρ δηλώνει οτι δεν είναι ούτε με τις ΗΠΑ, ούτε με την ΕΣΣΔ. Είναι μια αντίληψη έξω και κατά των δυο ψυχροπολεμικών μπλοκ.
Στην Ελλάδα η στροφή της Ανανεωτικής Αριστεράς προς την Ευρώπη , πέρα από όλα τα παραπάνω, έχει έναν ακόμα βαρύνοντα λόγο: Είναι η διακοπή της Συμφωνίας Σύνδεσης με την Ελλάδα, που επέβαλε η ΕΟΚ στο δικτατορικό καθεστώς, την ίδια στιγμή που η Σοβιετική Ένωση είχε ανεπτυγμένες σχέσεις μαζί του. Αλλά και στη Μεταπολίτευση το ΚΚΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ είναι υπέρ της ένταξης στην ΕΟΚ, θεωρώντας ( εκτός των άλλων) ότι αυτό εξασφαλίζει τη Δημοκρατία από τον κίνδυνο δικτατορικών εκτροπών και απομακρύνει την Ελλάδα από την αμερικάνικη εξάρτηση. Είναι γνωστές οι μάχες του Λεωνίδα Κύρκου στη Βουλή. Και στην Ελλάδα λοιπόν, η Ανανεωτική Αριστερά, επιλέγει την αντίθεση της και προς τις δυο υπερδυνάμεις.
Αντίθετα το ΚΚΕ και το ΠΑΣΟΚ πρότειναν την απόσπαση της Ελλάδας από την Δύση και το μεν ΚΚΕ επέλεγε την εξάρτηση από τη Σοβιετική Ένωση, το δε ΠΑΣΟΚ την ένταξη στους Αδέσμευτους που συμπεριλάμβαναν διάφορα περίεργα αραβικά δικτατορικά καθεστώτα. Όσο για τη Δεξιά, με εξαίρεση τον Κωνσταντίνο Καραμανλή,ήταν προσηλωμένη προς τις ΗΠΑ.
Αλλά ποιος τα θυμάται όλα αυτά πιά! Κι όμως, η επίδραση τότε του ΚΚΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ στη πολιτική σκηνή ήταν τεράστια και μέσα από την επίδραση στην φυσιογνωμία των άλλων κομμάτων και ιδιαίτερα στον εξευρωπαϊσμό του ΠΑΣΟΚ. Ήταν και αυτό μια αντίληψη του Ευρωκομουνισμού: Η ανάγκη μετατόπισης όλης της πολιτικής σκηνής προς τα μπροστά. Με καθαρές απόψεις, διάλογο, χωρίς κάθετες διαιρέσεις, εκτός απ' αυτή με τον φασισμό. Αυτό πρέπει να κατανοηθεί και σήμερα στη χώρα μας. Και ισχύει και για την Δεξιά και για την Αριστερά που έχει ευθύνες για την κάθετη πόλωση τα προηγούμενα χρόνια.
Τελειώνοντας την ιστορική αναφορά στην Ευρώπη. Στα επόμενα χρόνια, οι Ιταλοί (κυρίως) ευρωκομουνιστές, υιοθετούσαν και υπερασπίζονταν την ανάγκη ευρωπαϊκής ομοσπονδοποίησης. Και επέλεγαν να αναπτύσσουν το πολιτικό τους σχέδιο, όχι απλώς σε εθνικό επίπεδο, αλλά σε υπερεθνικό επίπεδο στην Ευρώπη. Ταυτόχρονα απέναντι στην επίθεση της ευρωδεξιας και του νεοφιλελευθερισμού ο Μπερλινγκουέρ μιλάει για το κοινό συμφέρον της Αριστεράς στην Ευρώπη και συζητά με ευρωπαίους σοσιαλιστές για την "ευρωαριστερα".
Όμως ο ευρωκομουνισμός δεν νίκησε στην Ευρώπη.
Δεν κυβέρνησε. Δεν καθόρισε αυτός τις διαδικασίες της ευρωπαϊκής ενοποίησης .Και κυρίως τον ξεπέρασε η εποχή της Παγκοσμιοποίησης .Ήταν βασικά ένα πολιτικό σχέδιο εθνικών δρόμων προς τον σοσιαλισμό,ενώ πια τα κρίσιμα ζητήματα δεν παίζονται σε εθνικό πεδίο. Ακόμη δυσκολότερα, δεν παίζονται καν σε κάποιο σαφές πολιτικό πεδίο, έστω διεθνικό. Είναι η Αγορά.
Ο Ευρωκομουνισμός επέδρασε όμως ανεξίτηλα στην ταυτότητα της Αριστεράς, με τις έννοιες της Δημοκρατίας και της Ευρώπης. Άλλα και μας βοηθά να αντιληφθούμε σήμερα στην εποχή της Παγκοσμιοποίησης ,ότι σ' αυτήν μπορείς να επεμβαίνεις μόνο με μεγάλους οικονομικούς σχηματισμούς όπως είναι η ΕΕ και όχι με μικρές εθνικές οικονομίες. Κι ακόμη μας βοηθά να διερευνήσουμε την ιδέα της Πολιτικής Διακυβέρνησης της Παγκοσμιοποίησης, για μια νέα ισορροπία δηλαδή Δημοκρατίας και Αγοράς. Αυτά είναι τα δύο πιο κρίσιμα ζητήματα σήμερα. Και για τα δύο αυτά ο Ευρωκομουνισμος είχε πολύ πρώιμα μιλήσει.
Δεν είναι στα θέματα της (σημερινής) παρέμβασης μου η μετά την περίοδο του Ευρωκομουνισμού Ευρώπη. Μόνο μια σκέψη.
Η Ευρώπη βρίσκεται σε κρίση. Υποχωρεί το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο, η Ευρώπη της αλληλεγγύης και της συνοχής. Για τους πολίτες λιτότητα και ανεργία .Στη χώρα μας αυτά βιώνονται δραματικά.
Σήμερα η ΕΕ είναι λιγότερο ελκυστική από ποτέ. Αυτό όμως είναι το αποτέλεσμα της κυριαρχίας του πολιτικού σχεδίου της ευρωπαικής Δεξιάς.
Απέναντι σε αυτή την πραγματικότητα και αυτό το σχέδιο, ως ευρωπαίος αριστερός επιδιώκω να συμμετέχω σ'ένα εναλλακτικό δημοκρατικό σχέδιο, που θα επιδιώκει να γίνει πλειοψηφικό με τις αναγκαίες συμμαχίες, να υπερισχύσει και να επαναθεμελιώσει βαθμιαία την Ευρώπη.
Αυτό προφανώς είναι θέμα συσχετισμών .Όπως συμβαίνει στο εθνικό επίπεδο, έτσι και στο ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχει αντιπαλότητα ανάμεσα στα πολιτικά σχέδια Δεξιάς και Αριστεράς.
Δεν με εκφράζει ο όρος ευρωσκεπτικισμός, όπως δεν θα με εξέφραζε ο όρος ελληνοσκεπτικισμός, αν στη χώρα μας επικρατούσε για ένα διάστημα η Δεξιά. Και δεν θα επεδίωκα τότε το χωριό μου να αποχωρίσει από την κρατική ενότητα. Βέβαια στην Ευρώπη μπορεί κάποιο κράτος να επιλέγει την αποχώρηση του, όταν κρίνουν ότι η ευρωπαϊκή ενοποίηση δεν τους εκφράζει .Αλλά αυτό, η εθνική περιχαράκωση δηλαδή, είναι το πολιτικό σχέδιο της Άκρας Δεξιάς κυρίως, στις χώρες της Ευρώπης. Είναι ένα αντίπαλο πολιτικό σχέδιο. Και αυτό ισχύει και για όσους το υποστηρίζουν στη χώρα μας.
Σας κούρασα με ζητήματα θεωρίας και στρατηγικής, σχετικά με τις έννοιες της Δημοκρατίας και της Ευρώπης στις αντιλήψεις της Ανανεωτικής Αριστεράς. Τελειώνοντας, ας μου επιτραπεί, για ολίγο, να αναφερθώ από μια γενική σκοπιά, στα σημερινά πολιτικά πράγματα ( που ίσως σας ενδιαφέρουν περισσότερο)και τα ελληνικά και τα ευρύτερα ευρωπαϊκά.
Σε δύο χρόνια η χώρα βγαίνει από τα Μνημόνια. Σε αυτό το χρονικό διάστημα δύο πράγματα κατά τη γνώμη μου έχουν σημασία. Το ένα είναι η στήριξη των λαϊκών στρωμάτων, όσο αυτό είναι δυνατό, για να αντέξουν. Αλλά αυτό είναι κάτι που ο Αλέξης το ξέρει καλύτερα από εμένα.
Το δεύτερο είναι οτι στο ίδιο διάστημα θα διαμορφώνονται οι στρατηγικές και οι συνασπισμοί εξουσίας για το μέλλον της χώρας,μετά τα Μνημόνια και την κρίση.
Και όχι μόνο από σύμπτωση, στο ίδιο διάστημα παίζεται το μέλλον της Ευρώπης .Εκλογές σε Γερμανία, Γαλλία και Ισπανία, δημοψήφισμα στην Ιταλία, στο φόντο των μεγάλων προβλημάτων του Brexit, του προσφυγικού και των πολιτικών λιτότητας. Η ακροδεξιά και η εθνικιστική και λαϊκιστική Δεξιά διεκδικούν συχνά να είναι η πρώτη δύναμη. τους τρέφει η πολιτική λιτότητας. Ταυτόχρονα το πολιτικό σχέδιο της ευρωπαϊκής Δεξιάς που κυριαρχεί επί μακρόν στην ΕΕ δείχνει ότι έχει πιάσει τα όρια του. Η κρίση στην Ευρώπη είναι δομική.
Σε αυτή λοιπόν την περίοδο, όπως και για ολόκληρη την Ευρώπη, έτσι και για την Ελλάδα απαιτείται από την Αριστερά ένα δημοκρατικό σχέδιο. Μια δημοκρατική εναλλακτική. Διαφορετική από το πολιτικό σχέδιο που είχε η Αριστερά τα προηγούμενα χρόνια στη χώρα μας. Γνωρίζοντας πιά καλά ότι αυτό που κάθε φορά συμβαίνει στην Ελλάδα έχει μεγάλη συνάρτηση με αυτά που συμβαίνουν σε ολόκληρη την Ευρώπη. Έχει δηλαδή σχέση με τους πολιτικούς συσχετισμούς. Η Αριστερά πρέπει ν' αφήσει πίσω της τα λάθη.
Στη χώρα μας η Δεξιά έχει καινούργιο ηγέτη, με σαφή πολιτική φυσιογνωμία .Είναι νεοφιλελεύθερος και είναι προς τιμήν του ότι δεν το κρύβει. Αυτό του δίνει μια δυναμική σε ορισμένα κοινωνικά στρώματα και σε ορισμένα πολιτικά ρεύματα , αλλά έχει όρια.
Ο νεοφιλελευθερισμός στην περίοδο της Θάτσερ στόχευε στην ευημερία των 2/3 της κοινωνίας συμπιέζοντας το 1/3 και το κοινωνικό κράτος. Ο καπιταλισμός σε εκείνη την περίοδο, χωρίς να είναι στην παλαιότερη ακμή του,έκανε ένα τέτοιο σχέδιο να δείχνει ρεαλιστικό και η Θάτσερ ηγεμόνευσε για πολλά χρόνια.
Στη σημερινή Ελλάδα της κρίσης οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές μπορούν να εξυπηρετήσουν κάποια εύρωστα στρώματα, ας πούμε το 1/3, αλλά αυτό λόγω των περιορισμένων πόρων θα γίνει συμπιέζοντας τα υπόλοιπα 2/3 της κοινωνίας. Αυτό ισχύει στη πραγματική ζωή, γιατί στο "φαίνεσθαι" μπορεί τα πράγματα να προσπαθούν να δείχνουν αλλιώς και υπό προϋποθέσεις να πείθουν, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι η πολιτική τους δημιουργεί καινούργιους πόρους.
Απέναντι σε αυτό το πολιτικό σχέδιο της Δεξιάς απαιτείται ένα δημοκρατικό σχέδιο που μπορεί να εκπορεύεται από την Αριστερά, αλλά θα είναι μια δημοκρατική εναλλακτική και όχι μια αριστερή εναλλακτική. Γιατί ποιος θεωρεί ότι στην σημερινή Ελλάδα της κρίσης ο άμεσος στόχος είναι ο σοσιαλισμός; Άλλωστε όπως έλεγα νωρίτερα οτι μας έμαθε ο Τολιάτι,οι σημερινοί μας αγώνες είναι προϋπόθεση για τους μελλοντικούς, μέσα από μια αντίληψη ενιαίας πορείας. Ένα τέτοιο δημοκρατικό σχέδιο θα απευθύνεται σε μια υπό διαμόρφωση κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία των 2/3,που σήμερα δεν υπάρχει. Χρειάζεται λοιπόν μια ευρεία αντίληψη που θα απομονώνει τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές.
Αυτό ακριβώς χρειάζεται και η Ευρώπη γενικότερα. Η κυριαρχία του πολιτικού σχεδίου της Δεξιάς, τις τελευταίες δεκαετίες, έγινε δυνατή λόγω της αποδοχής του από τη σοσιαλδημοκρατία. Μόνο η απεμπλοκή της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας από την Δεξιά μπορεί να δώσει διέξοδο στην κρίση της Ευρώπης και αυτό μάλλον αρχίζουν να το αντιλαμβάνονται οι ευρωπαίοι σοσιαλδημοκράτες. Και είναι πολύ θετικό που ο Αλέξης συζητά συστηματικά μαζί τους, όπως και ο Δημήτρης στο Ευρωκοινοβούλιο. Είναι ώρα τα ίδια βήματα να γίνουν και στην Ελλάδα.
Και ολόκληρη η Ευρώπη, όπως και η Ελλάδα, χρειάζεται ένα δημοκρατικό εναλλακτικό σχέδιο. Για την επαναθεμελίωση της Ελλάδας και της Ευρώπης.
Σήμερα είναι απόλυτα αναγκαίο ένα νέο αφήγημα της Αριστεράς για την Ελλάδα και την Ευρώπη.
*Ιστορικό στέλεχος της Ανανεωτικής Αριστεράς
Πηγή : www.efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου