Πέμπτη 1 Σεπτεμβρίου 2016

Ο άγαρμπος πολιτικός επίλογος της Ρουσέφ στην Βραζιλία

Η Ντίλμα Ρουσέφ υπήρξε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της Βραζιλίας. Κόρη βούλγαρου μετανάστη, μεγάλωσε σε εύπορη οικογένεια που της εξασφάλισε καλές σπουδές. Αυτό όμως δεν την εμπόδισε να γίνει αντάρτισσα τη δεκαετία του 1970, όταν στη Βραζιλία (όπως και σε άλλες χώρες της Νοτίου Αμερικής) επικρατούσαν στρατιωτικά καθεστώτα. Συνελήφθη από τη Χούντα και βασανίστηκε, ενώ έμεινε σχεδόν τρία χρόνια στη φυλακή.
Μάλιστα, μια εμβληματική φωτογραφία της από τότε που ήταν κρατούμενη έγινε σύμβολο της προεκλογικής εκστρατείας: η νεαρή τότε Ντίλμα με χοντρά γυαλιά μυωπίας, ατημέλητο μαλλί και καρό πουκάμισο.


Στην πολιτική μπήκε μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, στα μέσα της δεκαετίας του 1980, με αφετηρία την πολιτεία Ρίο Γκράντε ντου Σουλ, στα σύνορα με την Ουρουγουάη. Αρχικά υπήρξε μέλος του Εργατικού Κόμματος (PDT), με το οποίο διαφώνησε για να αποχωρήσει και να ενταχθεί στο Κόμμα των Εργαζομένων (ΡΤ) υπό τον «Λούλα» ντα Σίλβα. Ήταν στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 2000, όταν ο «Λούλα» κάλπαζε προς την προεδρία.

Ήταν τα χρόνια εκείνα που η κεντροαριστερά ερχόνταν με δύναμη σε όλες τις χώρες της Νοτίου Αμερικής: Βραζιλία, Αργεντινή, Χιλή, Ουρουγουάη, Βενεζουέλα...

Μετά την εκλογική του νίκη, το 2003, ο «Λούλα» έκανε την πρώτη μεγάλη έκπληξη, ανακοινώνοντας στην Ρουσέφ ότι θα αναλάβει το υπουργείο Ενέργειας.

Το 2005, ο Λούλα έκανε τη δεύτερη μεγάλη έκπληξη: Την όρισε επιτελάρχη της κυβέρνησης, με λίγα λόγια, δεξί του χέρι. Για πρώτη φορά μια γυναίκα αναλάμβανε το συγκεκριμένο θεσμικό ρόλο.

Η τρίτη έκπληξη ήρθε το 2010, όταν ο πρόεδρος ολοκλήρωσε και τη δεύτερη θητεία του. Η επιτελάρχης Ντίλμα Ρουσέφ, η οποία εν τω μεταξύ είχε δώσει και μάχη με τον καρκίνο, θα ήταν υποψήφια. Θα ήταν η διάδοχος ενός δημοφιλέστατου προέδρου, που έγραψε τη δική του ιστορία στη Βραζιλία, βγάζοντας εκατομμύρια ανθρώπους από τη φτώχεια.

Αλλά και η Ρουσέφ έγραψε τη δική της σελίδα, όταν στις 31 Οκτωβρίου 2010 έγινε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της χώρας. Το όραμά της: να συνεχίσει την πολιτική του Λούλα, να βγάλει από τη φτώχεια περισσότερους, να δημιουργήσει θέσεις εργασίας, να προσφέρει περισσότερα στα ανερχόμενα μεσαία στρώματα των μεγάλων αστικών κέντρων.

Το 2014 επανεξελέγη με οριακό αποτέλεσμα. Η ίδια έσπευσε από την πρώτη στιγμή που κέρδισε να μιλήσει για την ανάγκη «αυτοβελτίωσης», αλλαγών και συνεννόησης. Όπως χαρακτηριστικά παρατήρησε Βραζιλιάνος αρθρογράφος, «η Ρουσέφ έβγαλε το λόγο που θα εκφωνούσε ο αντίπαλός της, αν κέρδιζε».

Όμως, ο «μήνας του μέλιτος» των Βραζιλιάνων με την εποχή Λούλα και Ρουσέφ είχε αρχίσει να εξαντλείται, όπως έδειξε εκείνο το οριακό εκλογικό αποτέλεσμα: στην ενδοχώρα την ψήφισαν, αλλά στα αστικά κέντρα επέλεξαν την συντηρητική αντιπολίτευση.

Η μεσαία τάξη βαρέθηκε να ακούει και να πληρώνει επιδόματα. Ζητούσαν περισσότερα και καλύτερα. Διαδήλωσαν μάλιστα μαζικά το 2013, όταν η χώρα προετοιμαζόταν για το Μουντιάλ του ποδοσφαίρου, στο οποίο η Βραζιλία ταπεινώθηκε.

Το Κράτος δαπανούσε δεκάδες εκατομμύρια για στάδια και του έλειπαν μερικές χιλιάδες για τις αστικές συγκοινωνίες, που έπρεπε να πληρώσουν οι πολίτες με αυξημένα κόμιστρα.

Και ενώ οι πολίτες ζητούσαν περισσότερα και καλύτερα, η Ρουσέφ τους έφερε λιτότητα, καθώς η οικονομία ήταν σε ύφεση. Μεγάλη η κοινωνική δυσαρέσκεια, ακόμα και από τα χαμηλότερα κοινωνικά στρωμάτων που ανησυχούσαν για τα επιδόματα.

Και όλα αυτά με φόντο το σκάνδαλο της Petrobras, του πετρελαϊκού κολοσσού με τον οποίο όλοι έκαναν «δουλειές». Οι αποκαλύψεις έδιναν και έπαιρναν και σάρωναν τον πολιτικό κόσμο της χώρας.
Κάπου εκεί χάθηκε η μπάλα για την Ντίλμα Ρουσέφ, η δημοτικότητα της οποίας έπεσε κατακόρυφα.

Ουδέποτε επανέκαμψε. Ούτε καν ο «Λούλα», ο ιστορικός ηγέτης του ΡΤ, που ήρθε στην εξουσία το 2003 με την υπόσχεση «ενός πιάτου φαγητού για κάθε Βραζιλιάνο», κατάφερε να την σώσει.

Ούτε όμως εκείνη κατάφερε να τον σώσει: όταν το σκάνδαλο της Petrobras τον άγγιξε, η Ντίλμα τον έκανε υπουργό για να του εξασφαλίσει ασυλία με «οψιόν» εκ νέου υποψηφιότητα για πρόεδρος. Αλλά η Δικαιοσύνη είχε άλλη άποψη και το σχέδιο ακυρώθηκε.

Μέσα σε ένα εξαιρετικά πολωτικό και τοξικό κλίμα, η Αντιπολίτευση και ο αντιπρόεδρός της Τεμέρ, βρήκαν την ευκαιρία να την ρίξουν. Ποιο ήταν το σφάλμα της; «Μαγείρεμα» δημοσιονομικών (συνηθισμένη πρακτική στην ΕΕ του Συμφώνου Σταθερότητας).

Η ψηφοφορία στη Βουλή για το ξήλωμα μετετράπη σε πραγματικό σόου: Ο κάθε βουλευτής εξηγούσε για λίγα δευτερόλεπτα live γιατί θέλει να την ρίξει. Άλλοι επικαλέστηκαν τα παιδιά τους, άλλοι ακόμα και τους δικτάτορες της πλέον σκοτεινής περιόδου στην ιστορία της Βραζιλίας.

Άλλοι, σε πιο αφηρημένο και φιλοσοφικό τόνο, ψήφισαν την αποπομπή «για το νέο ραντεβού με την Ιστορία».

Η ειρωνεία: οι βουλευτές -κάποιοι τουλάχιστον- μίλησαν για την ανάγκη ανανέωσης του πολιτικού συστήματος. Σύμφωνα όμως με έρευνα του Πανεπιστημίου της Μπραζίλια που επικαλείται η ισπανική El Pais, το 49% των βουλευτών έχουν παιδιά, γονείς, παππούδες, μητέρες, αδελφές, συζύγους στην πολιτική...

O επίλογος γράφτηκε στη Γερουσία, όπου η ίδια εμφανίστηκε να δώσει εξηγήσεις και να απαντήσει υπομονετικά στις ερωτήσεις των μελών του Σώματος και να προειδοποιήσει ότι εδώ γίνεται θεσμικό πραξικόπημα.

Δεν τους έπεισε.

Πρόεδρος της Βραζιλίας για τα επόμενα δύο χρόνια είναι ο αντιπρόεδρος Μισέλ Τεμέρ. Η δημοτικότητά του δεν είναι καλύτερη από της Ρουσέφ. Ούτε είναι ιδιαίτερα συμπαθής στους πολίτες.

Αρκετοί λένε και το άλλο: οι Βραζιλιάνοι μπορεί να ανεχθούν τον διεφθαρμένο πολιτικό, όχι όμως τον προδότη. Στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων ο 75χρονος πρόεδρος περιόρισε τα λεγόμενά του σε λίγα δευτερόλεπτα, καθώς οι αποδοκιμασίες στο Μαρακανά ήταν έντονες.

Αλλά και σε όλη τη διάρκεια των Αγώνων, οι σκηνοθέτες έκαναν φιλότιμες προσπάθειες να περιορίζουν τα πλάνα από τις εξέδρες, όπου οι Βραζιλιάνοι κρατούσαν το ταμπελάκι με τη φράση «Fora Temer» (Φύγε, Τεμέρ).

Στις 31 Αυγούστου 2016 μπήκε και επίσημα τέλος στη δεκαετία της κεντροαριστεράς στη Βραζιλία. Είχε προηγηθεί η Αργεντινή, με εκλογές όμως.

Τα πράγματα δεν θα είναι ευκολότερα για τον συντηρητικό Τεμέρ, καθώς και ο ίδιος έχει προειδοποιήσει για λιτότητα. Δεν είναι αυτή η λέξη που θέλουν να ακούσουν οι Βραζιλιάνοι αυτό τον καιρό...

Επιπλέον, η υπόθεση με το σκάνδαλο της Petrobras δεν έχει κλείσει, αφού οι έρευνες είναι σε εξέλιξη. Η χώρα είναι διχασμένη και διέρχεται ίσως τη σοβαρότερη πολιτική και θεσμική κρίση στην ιστορία της.

Και το τελευταίο καυτό ερώτημα: θα μπορούσε ο (κατηγορούμενος) πρώην πρόεδρος «Λούλα» να επανέλθει και να διεκδικήσει την προεδρία το 2018, σώζοντας την τιμή του κόμματός του, ενδεχομένως και της Ρουσέφ;

Αυτό είναι μια μεγάλη (μελλοντική) ιστορία...

Απόστολος Ρουμπάνης

Πηγή :  http://news.in.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου