Το πάθος της εξουσίας χλιμιντρίζει, το νέο προλεταριάτο εκκολάπτεται

Του Δημήτρη Σεβαστάκη

 

Διαμαρτύρονται, εκνευρίζονται, απελπίζονται. Πολλοί, διαφορετικοί, διαταξικοί. Άραγε η πολιτική κινητοποίηση τόσων πολιτών έχει σχέση με μια ευρύτερη ιδεολογική έγερση; Ποιος νοιάζεται; Ιδεολογία και πολιτική πάνε χώρια εδώ και πολλά χρόνια. Iδίως τα τελευταία. Για παράδειγμα, με τις προηγούμενες κυβερνήσεις οι πολιτικές βίαιης λιτότητας που επελέγησαν από το 2010 και μετά συγκρούστηκαν με την ιδεολογία της επιθετικής κατανάλωσης που εξέθρεψαν τα ίδια τα κόμματα εξουσίας επί σαράντα χρόνια, αλλά η μνημονιακή επιλογή του 2010 συνέτριψε.
Αλλά και σήμερα, ο πολιτικός εξαναγκασμός και η αιχμαλωσία συγκρούεται με τα ελευθεριακά ιδεολογικά μείγματα που ουσιαστικά αποτέλεσαν το δίχτυ ενοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ. Ναι, άλλα αγαπούσες, άλλα πίστευες, άλλα σου επιβάλλονται. Μερικές φορές το να δραπετεύεις από το πρόβλημα δημιουργούσε γοητευτικές λύσεις, διαμόρφωνε ιδέες, έφτιαχνε μια δελεαστική ρητορική. Αν εξαιρέσουμε κάποιες φωνές μετριασμού και ορθοφροσύνης, το ρεύμα μιας ανυπότακτης ονείρωξης καταλάμβανε τον δημόσιο λόγο.
Σήμερα, ένα ομοιόμορφος καλπασμός στην ιδεολογία της πλατείας φαίνεται ότι καλύπτει τη γενική και αντιφατική κοινωνική δυσφορία. Δεν υπάρχει συγκεκριμένο στοιχείο εναντίωσης, αλλά μια γενική διάθεση εναντίωσης. Ένας σωτηριολογικός, μεσσιανικός λόγος, μια γενική κολακεία κάθε αντίρρησης, όχι πάντα λογικός και επιχειρηματολογημένος εντοπισμός κάποιου ιδιαίτερου κυβερνητικού μέτρου, μιας ειδικής επιβλαβούς ρύθμισης. Πολλά ασύνδετα διάσπαρτα «όχι» που χτίζουν μια «μηθέση».
Πολλοί από το παλιό πολιτικό σύστημα συμπαραστέκονται στους πολίτες που διαμαρτύρονται. Πράγματι, πολλοί κάνουν αντιπολίτευση στην πολιτική που υπηρέτησαν, που νομοθέτησαν. Παλιοί υπουργοί, που έστελναν τα ΜΑΤ με κρότου – λάμψης να κατατροπώσουν γριές, σήμερα κατακεραυνώνουν τους «ματατζήδες» που κάθονται στα σκαλιά της Βουλής. Παλιοί σκληρότατοι των εργαλειοθηκών και των πολυετών προαπαιτούμενων (που τα νομοθέτησαν και τα επέβαλαν) ωρύονται για τις επιπτώσεις της πολιτικής τους, οι οποίες έσκασαν στα κεφάλια των συριζαίων.
Ας πούμε ότι το πάθος εξουσίας χλιμιντρίζει. Πάθος εξουσίας που απωλέσθηκε. Η οργή για μια απώλεια κάποιου αγαθού (της εξουσίας) που αδίκως έχει αφαιρεθεί. Ποια εξουσία; Ποια πόζα; Ποιο το διακύβευμα; Στον βρόντο πάνε όλα, σε μια πολιτική υπανάπτυξη που εκφράζει την οικονομική καχεξία και τα κοινωνικά θρύψαλα. Αυτό δεν συνιστά αγαθό (που μάλιστα λιμπίζονται τα εξουσιαστικά τζάνκια), αλλά μια πηχτή και ιδεολογικά κούφια πραγματικότητα. Η νέα πραγματικότητα δεν χρειάζεται καμιά ιδεολογική μετασκευή. Της αρκεί ο άφραγκος και ζήτουλας εαυτός της. Της αρκεί η αλήθεια της ένδειάς της.
Η ιδεολογία πάντοτε εξέπιπτε σε ένα σύνολο ρηχών αναφορών που απλώς έδιναν το άλλοθι για τις πιο χαμερπείς επιλογές. Χωσίματα και γλειψίματα, αυθαίρετα και πονηριές που οργάνωσαν έναν τερατώδη και εξ αντιδράσεως μαζικό εγωισμό. Αυτό τον εγωισμό που συντρίφτηκε και ποδοπατήθηκε από το πολιτικό σύστημα που τον εξέθρεψε και τον λίπανε. Και τώρα τι; «Ο βιομηχανικός εφεδρικός στρατός είναι δύο ειδών: Πρώτο, είναι οι άνεργοι εργάτες (…) «το κεφάλαιο αποκτά σημαντική δύναμη πάνω στην προσφορά της πλεονάζουσας εργασίας, ενώ ταυτοχρόνως διαχειρίζεται την ζήτηση εργασίας». «Δεύτερο, υπάρχουν οι αφανείς εφεδρείες με τη μορφή μεγάλων αγροτικών πληθυσμών, των αυτοαπασχολούμενων, των γυναικών και των παιδιών που δεν έχουν ακόμα υποταχτεί στη μισθωτή εργασία».i Σας θυμίζει τίποτα το απόσπασμα;

i David Harvey «Δεκαεφτά αντιφάσεις και το τέλος του καπιταλισμού» εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 2015, σελ. 285, 286

Πηγή : www.presspublica.gr