Τετάρτη 30 Δεκεμβρίου 2015

Νεοφιλελεύθερη επιδημία;

sevastakis1
Του Δημήτρη Σεβαστάκη

Στάθηκε στην Καραγεώργη Σερβίας. Κοίταζε έντονα. «Έχω καταστραφεί», μου λέει. «Χρωστάω ΤΕΒΕ από πέρυσι, δάνειο σπιτιού, λογαριασμούς. Δεν πληρώνω τίποτα για να μου μένουν να ζήσω. Ευτυχώς βοηθάει κάπως ο γιος. Μέχρι το 2010 έβγαζα 50-60 χιλιάδες τον χρόνο. Ζούσαμε καλά. Όχι τρελά πράγματα, αλλά δεν έλειπε τίποτα. Τώρα, ζήτημα είναι να μπαίνουν στο σπίτι 5-6 χιλιάρικα. Πάμε για ένα ποτό;».
Τον θυμάμαι στην Ανανεωτική Πτέρυγα του «Ενιαίου». Ήπιος, συνέδραμε στις συνδιασκέψεις, στα συνέδρια. Μειλίχιος ακόμη και στη διάσπαση και την αποχώρησή του. «Θα ξαναβρεθούμε». Νομίζω στις εκλογές του Σεπτεμβρίου ξαναψήφισε ΣΥΡΙΖΑ. Βυθισμένος σε οικονομική λάσπη, ψήφισε με τελευταία ελπίδα. “Απλό. Δεν είχα οικονομικό μαξιλάρι. Η διάλυση της αγοράς, η έλλειψη ρευστότητας, κατέστρεψαν και τη χαμηλή μεσαία τάξη εκτός από τους πολύ αδύναμους. Από πού αλλού θα βρει στήριγμα η Αριστερά; Να πιούμε κανένα ποτό όποτε βρεις χρόνο».
Με τη σύντροφό του, έσερναν τον καημένο τον γιο (που σκυλοβαριόταν) στα κομματικά. Θυμάμαι την υπόγεια δύναμη να απευθύνεται στους ανθρώπους με καθαρή και χαμηλή φωνή. Απ’ το σθένος, πέρασε στη χαμηλόφωνη απελπισία. «Ορισμένες φορές δίνεται η εντύπωση ότι το ΔΝΤ απλώς παίρνει την ευθύνη να κάνει αυτό που θέλουν να γίνει κάποιες εσωτερικές ταξικές δυνάμεις» λέει ο Χάρβεϊ στον «Νεοφιλελευθερισμό»1 του. Και λίγο πιο κάτω: «Μόνο όταν η εσωτερική δομή εξουσίας έχει μετατραπεί σε κενό κέλυφος και όταν οι εσωτερικές θεσμικές διευθετήσεις βρίσκονται σε εντελώς χαοτική κατάσταση, είτε εξαιτίας της κατάρρευσης (όπως στη Σοβιετική Ένωση) (…) είτε εξαιτίας εκφυλιστικής αδυναμίας (όπως στις Φιλιππίνες), βλέπουμε τις εξωτερικές δυνάμεις να ενορχηστρώνουν ελεύθερα τις νεοφιλελεύθερες αναδιαρθρώσεις“.
Και λίγο αργότερα, “ακόμα και όταν κάποια πτυχή της νεοφιλελεύθερης πολιτικής, ας πούμε αυτή που αφορά τις ευέλικτες αγορές εργασίας ή τη χρηματοπιστωτική φιλελευθεροποίηση, έχει εδραιωθεί πλήρως, δεν είναι σαφές ότι επαρκεί για να δελεάσει το μετακινούμενο κεφάλαιο. Εκτός αυτού, υπάρχει το ακόμη σοβαρότερο πρόβλημα τι είδους κεφάλαιο προσελκύεται. Το κεφάλαιο χαρτοφυλακίων ελκύεται εξίσου εύκολα από την άνθηση της κερδοσκοπίας, όπως και από σταθερές θεσμικές διευθετήσεις και την ανάπτυξη υποδομών που μπορούν να ελκύσουν κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας. Η προσέλκυση αρπακτικού κεφαλαίου δύσκολα μπορεί να θεωρηθεί άξιο λόγου επίτευγμα, αλλά αυτό ακριβώς κατορθώνει πάρα πολύ συχνά η νεοφιλελευθεροποίηση».
Η δυσεύρετη επενδυτική «ποιότητα» που εντοπίζει ως πρόβλημα ο Χάρβεϊ, πέρα από τη γενική κριτική του στο σύστημα, είναι πράγματι το κεντρικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε ως χώρα, ή η «ποιότητα» είναι κάτι στη σφαίρα της φαντασίας, αφού ο καπιταλισμός σε καμία απ’ τις ιστορικές μορφές του δεν ενέχει ποιοτικά χαρακτηριστικά, όπως λέει το ΚΚΕ; Και η προσπάθεια έλκυσης του μετακινούμενου, αγεωγράφητου και ακανόνιστου επενδυτικού κεφαλαίου μπορεί να είναι αριστερή στρατηγική; Που μάλιστα, έστω προς στιγμήν, αψηφά τη χαμηλόφωνη απελπισία του παλιού μου συντρόφου, προς χάριν του μεγάλου σχήματος, δηλαδή της παραγωγικής αναδιάρθρωσης της χώρας; Και έχει σημασία να θέτουμε ερωτήματα αριστερού πλαισίου, όταν κάθε λεπτό, κάθε μικρή ή μεγάλη πτυχή των επιβαλλόμενων πολιτικών εγκλείει το σπέρμα νεοφιλελεύθερου δογματισμού; Αλλά, το χειρότερο, εκπίπτει από την οικονομία στον οικονομισμό, όταν εκπίπτει από τη σύλληψη του πραγματικού, στην εφαρμογή σιδερένιων και εξωπραγματικών manuals; Η μετατροπή του αναπότρεπτου σε επιθυμητό έγραψε την Ιστορία, γιατρέ;

1 Ντέιβιντ, Χάρβεϊ, «Νεοφιλελευθερισμός», μτφ. Αριάδνη Αλαβάνου, πρόλ. Ν. Κοτζιάς, εκδ. Καστανιώτη, 2007

Πηγή : www.presspublica.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου