Κυριακή 10 Ιανουαρίου 2016

Το δικαίωμα του να είσαι γυναίκα

 nahid
του Στράτου Κερσανίδη *

Το αυτονόητο δεν είναι παντού τέτοιο, αφού υπόκειται σε κοινωνικούς, θρησκευτικούς, πολιτισμικούς ακόμη και γεωγραφικούς περιορισμούς. Γι’ αυτό παρατηρούμε μεγάλες αποκλίσεις, που μπορεί να μας φαίνονται ακόμη κι αδιανόητες, ανάμεσα στον τρόπο που αντιμετωπίζονται οι γυναίκες σε χώρες του κόσμου οι οποίες έχουν εντελώς διαφορετικά κοινωνικά, θρησκευτικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά από ό,τι η Ευρώπη.
Ό,τι, λοιπόν θεωρείται περίπου αυτονόητο για μια γυναίκα στο δυτικό κόσμο δεν είναι το ίδιο και για μια που ζει στο Ιράν. Μια χώρα στην οποία ισχύουν εντελώς διαφορετικά δεδομένα όπου οι κοινωνικές σχέσεις είναι εν πολλοίς εξαρτημένες από την επικρατούσα θρησκεία.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια διαζευγμένη μητέρα στο Ιράν, αφηγείται στην ταινία της «Η ιστορία της Ναχίντ» (Nahid), η Ίντα Παναχαντέχ.
Η Ναχίντ, ζει με το γιο της σε μια πόλη του Ιράν, έχοντας την επιμέλειά του μετά από το διαζύγιο που έχει πάρει. Βέβαια σύμφωνα με το νόμο, σε περίπτωση διαζυγίου η επιμέλεια των παιδιών περνά στον πατέρα, εκτός εάν η σύζυγος δεν πρόκειται να ξαναπαντρευτεί. Με αυτόν τον όρο η Ναχίντ έχει πάρει την επιμέλεια και αγωνίζεται να τα βγάλει πέρα μέσα από τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει. Στο μεταξύ όμως, γνωρίζεται με έναν επίσης διαζευγμένο άνδρα, το Μασούντ, ο οποίος ζει με τη μικρή του κόρη. Εάν η Ναχίντ παντρευτεί το Μασούντ θα χάσει την επιμέλεια του γιου της. Για να δοκιμάσει τις αντοχές της θα επιλέξει το δοκιμαστικό γάμο –μια πρακτική που συνηθίζεται στο Ιράν- ενώ παράλληλα αντιμετωπίζει προβλήματα και με την οικογένειά της. Και βέβαια έρχεται αντιμέτωπη και την κοινωνική κατακραυγή παρά το γεγονός πως ό,τι κάνει βρίσκεται μέσα σε νόμιμο πλαίσιο. Η Ναχίντ νιώθει εγκλωβισμένη και αναζητά διέξοδο ώστε να μπορέσει να συνεχίσει τη ζωή της.
Η Ίντα Παναχαντέχ καταπιάνεται με το λεπτό ζήτημα των σχέσεων. Σε μια βαθιά συντηρητική κοινωνία όπως είναι η ιρανική, τέτοια θέματα αποτελούν συνήθως ταμπού. Η σκηνοθέτιδα όμως φαίνεται αποφασισμένη να αναδείξει ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν χιλιάδες γυναίκες στην πατρίδα της. Και το κάνει χρησιμοποιώντας μια άμεση και εντελώς ρεαλιστική κινηματογράφηση για να αφηγηθεί μια καθημερινή ιστορία. Με ματιά καθαρή, στεγνή και όσο γίνεται αποστασιοποιημένη, η σκηνοθέτιδα επικεντρώνεται στο προσωπικό δράμα της Ναχίντ το οποίο είναι το δράμα μιας μητέρας που δε θέλει να χάσει το παιδί της, το δράμα μιας ερωτευμένης γυναίκας που λαχταρά να ζήσει, το δράμα μιας εργαζόμενης διαζευγμένης γυναίκας που αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα, αν τέλει το δράμα μιας γυναίκας στο Ιράν. Κι αν πολλά από αυτά μοιάζουν να είναι κοινά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κάθε γυναίκα είτε ζει στο Ιράν είτε ζει στην Ευρώπη, μη βιαστείτε να τα ταυτίσετε. Μπορεί να μοιάζουν αλλά δεν είναι της ιδίας τάξεως. Και νομίζω πως δε χρειάζεται να σας εξηγήσω τους λόγους, οι οποίοι είναι προφανείς.
Συγκλονιστική ερμηνεία της Σαρέχ Μπαγιάτ, που είχαμε δει και στην ταινία «Ένας χωρισμός».


*Ο Στράτος Κερσανίδης είναι κριτικός κινηματογράφου

Πηγή :  https://kersanidis.wordpress.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου