Αγαπώ το περιβάλλον και προσπαθώ

 

Συντάκτης: Βάση Παναγοπούλου

 

Από τη μια μεταχειριζόμαστε τον πλανήτη μας σαν σκουπιδοτενεκέ και από την άλλη τού αποδίδουμε μαγικές ικανότητες ζώντος οργανισμού που ό,τι του πετάς, αυτομάτως το αφομοιώνει, το μεταβολίζει και το αποβάλλει, οπότε κανένα πρόβλημα. Ολα εντάξει.
Γιατί, τι άλλη λογική μπορεί να κρύβεται πίσω από την εικόνα ενός μπουκαλιού -από το οποιοδήποτε αναψυκτικό, χάρτινου ή γυάλινου, δεν έχει σημασία- σφηνωμένου ανάμεσα στα κλαδιά ενός θάμνου;
Τι γυρεύουν κολλημένες οι τσίχλες στον κορμό ενός δέντρου;
Γιατί στο δάσος του Σχινιά οι επισκέπτες λουόμενοι πετούν τα σκουπίδια έξω, μπροστά από και όχι μέσα στους κάδους, που στέκονται εκεί, άδειοι και ... αποσβολωμένοι, να κοιτούν τα σκουπιδοβουνά στα πόδια τους;
Οι μπλε κάδοι ανακυκλώνουν και το υπόλοιπο του καφέ που υπάρχει στο πλαστικό ποτήρι όταν το πετάμε μέσα τους;
Γιατί τα βρόμικα πλαστικά πιάτα, γεμάτα με φαγητό ή γλυκό, ρίχνονται στην ανακύκλωση; Γιατί είναι πλαστικά;
Ο κατάλογος των περιστατικών και συμπεριφορών που ακυρώνουν κάθε λογική μπορεί να συμπληρωθεί με πολλές ακόμη πράξεις.
Σίγουρα ο καθένας από εμάς έχει να καταθέσει έστω μία περιβαλλοντοκτόνα πράξη.
Κάνουμε κινήσεις ασυνείδητα, χωρίς να τις σκεφτούμε.
Ομως, κάθε πράξη έχει αντίκτυπο κι όσο κι αν μας φαίνεται απίθανο, οι τελικοί αποδέκτες των πράξεών μας ήμαστε εμείς.
Σε αυτές τις συμπεριφορές -που ακουμπούν σε νοοτροπίες παρελθόντων χρόνων, όταν το πρόβλημα της κούρασης του πλανήτη δεν είχε ακόμη γίνει ορατό όπως σήμερα- έρχονται να δώσουν λύσεις τρία βιβλία-οδηγοί του living green.
Χρηστικά, δίνουν αναγκαίες πληροφορίες αλλά και λύσεις στο πρόβλημα της υπερβολικής κατανάλωσης που χαρακτηρίζει πλέον τον «πολιτισμό» μας.
Για να τα ξεφυλλίσουμε:

«Αν συγκεντρώναμε όλα τα μυρμήγκια του πλανήτη, θα είχαμε μια βιομάζα μεγαλύτερη από εκείνη των ανθρώπων. Κι όμως η παραγωγικότητά τους τρέφει τα φυτά, τα ζώα, το έδαφος.

Η βιομηχανία βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη μόλις για έναν αιώνα κι έχει ήδη καταφέρει να καταστρέψει σχεδόν κάθε οικοσύστημα στον πλανήτη. Η φύση δεν έχει πρόβλημα σχεδιασμού. Οι άνθρωποι έχουν».

Είναι απόσπασμα που δίνεται ως σπερματική σκέψη στο βιβλίο «Μειώστε, Ανακυκλώστε, Ξαναχρησιμοποιήστε» του Nicky Scott.
Ενας οδηγός με απάντηση σε κάθε μια ερώτηση και απορία σχετικά με την ανακύκλωση.
Τι υλικά ανακυκλώνονται; Σχεδόν όλα, αλλά χρειάζεται να τα διαχωρίσουμε σε κατηγορίες.
Χρειάζονται ιδιαίτερη μεταχείριση; Να είναι πλυμένα, καθαρά.
Τι μπορώ να κάνω με το παλιό μου κινητό; Χαρίστε το σε κάποιον που δεν τον ενδιαφέρει να έχει το τελευταίο τάδε μοντέλο, δώστε το σε κατάστημα μεταχειρισμένων ή σε κέντρα ανακύκλωσης.
Τι μπογιά να διαλέξω για το παιδικό δωμάτιο; Αποφύγετε τα τοξικά χρώματα, αγοράστε μπογιές από φυτικά υλικά, εκχυλίσματα φυτικών ελαίων κ.λπ., είναι πιο υγιεινές, ενώ όση μπογιά μείνει και ξεραθεί μπορεί να κομποστοποιηθεί.
Τι να κάνω με την οθόνη του υπολογιστή που χάλασε; Οι οθόνες τηλεοράσεων και υπολογιστών περιέχουν υδράργυρο! Στην ανακύκλωση ολοταχώς, με προσοχή.
Πώς μπορώ να μειώσω τα σκουπίδια που παράγω; Αγοράζετε μη συσκευασμένα προϊόντα, ξεχωρίστε σε κατηγορίες τα σκουπίδια σας αντί να τα πετάξετε στον σκουπιδοτενεκέ όλα μαζί ανακατεμένα, κάντε οικιακή κομποστοποίηση, οδηγήστε τα σκουπίδια σας στην ανακύκλωση ανάλογα με το είδος.
Είναι σαν να παίζει κανείς -τουλάχιστον οι συνομήλικοι γνωρίζουν- «φωτεινό παντογνώστη».
Εχεις απορία, δεν ξέρεις τι να κάνεις και γυρνάς στο σπίτι γύρω γύρω με το ληγμένο φάρμακο στο χέρι; Ανοίγεις το βιβλίο, πηγαίνεις στο αντίστοιχο γράμμα φ -ναι, έχει αλφαβητικό οδηγό- και βρίσκεις τις λύσεις που σου ταιριάζουν.
Ενημερωμένο όσον αφορά την κατάσταση στην Ελλάδα, με διευθύνσεις ειδικών ιστοσελίδων, απ' όπου μπορεί κανείς να ενημερωθεί για το πώς και το τι, με ιδέες εναλλακτικών χρήσεων των αντικειμένων, όπου μπορεί αυτό να είναι δυνατό.
Δίνονται λύσεις που ξεκινούν από το πώς μπορείς να αξιοποιήσεις τις άδειες αυγοθήκες, πώς συμπεριφερόμαστε στα παλιά έπιπλά μας, πώς να επαναχρησιμοποιήσουμε τα γυάλινα μπουκάλια που δεν επιστρέψαμε στο σούπερ μάρκετ, μέχρι σε τι χρησιμεύει ένα τούβλο αν δεν γίνει... τοίχος.
Το σημαντικό μήνυμα του βιβλίου είναι η διαδικασία αλλαγής στη σκέψη, οπότε και στη συμπεριφορά, που μας εισάγει σε έναν νέο κόσμο.
Είναι ανάγκη ό,τι δεν χρειαζόμαστε να το πετάμε στα σκουπίδια; Μήπως το ανεπιθύμητο για μένα πλέον προϊόν είναι χρήσιμο σε κάποιον άλλον; Και τελικά χρειαζόμαστε όλα όσα αγοράζουμε;

«Στη Βρετανία παράγουν καθημερινά τόσα σκουπίδια, ώστε να μπορούν να γεμίζουν την πλατεία Τραφάλγκαρ μέχρι την κορυφή της στήλης του αγάλματος του Νέλσον και το Αλμπερτ Χολ, ανά μία ώρα».

Ρίγος στη ραχοκοκαλιά από τη συνειδητοποίηση του μεγέθους.
Στο κεφάλαιο «Ενα όραμα για το μέλλον», ανακαλύπτω την έννοια «μηδενικά απορρίμματα». Σε τι αναφέρεται;

«Είναι μια φιλοσοφία και μια αρχή σχεδιασμού για τον 21ο αιώνα. Τα μηδενικά απορρίμματα μεγιστοποιούν την ανακύκλωση, ελαχιστοποιούν τα απορρίμματα, μειώνουν την κατανάλωση κι εξασφαλίζουν την επαναχρησιμοποίηση, επισκευή, βιοδιάσπαση και ανακύκλωση κάθε προϊόντος».

Και τίθεται προς σκέψη το ερώτημα: «Αν τα προϊόντα δεν μπορούν να ανακυκλωθούν, να ξαναχρησιμοποιηθούν, να κομποστοποιηθούν, αξίζει να παράγονται;».
Και οδηγούμαι και πάλι στον πρόλογο -έχω μια συνήθεια να ξεκινώ από το τέλος τα βιβλία:

«Το βιβλίο αυτό θα σας βοηθήσει να δείτε το περιεχόμενο του σκουπιδοτενεκέ σας με νέο μάτι. Ευελπιστούμε πως κάθε φορά που πηγαίνετε για ψώνια, θα αναρωτιέστε: Πόσα χιλιόμετρα ταξίδεψε για να φτάσει εδώ; Είναι εγχώριο ή εισαγόμενο; Ποιος το έφτιαξε; Ελπίζω να τον πλήρωσαν καλά! Είναι από ανακυκλώσιμα ή ανακυκλωμένα υλικά; Είναι τοξικό; Υπάρχει καλύτερη εναλλακτική;».

Αρχικά αυτές τις ερωτήσεις μπορεί να τις δει κανείς σαν ψυχαναγκαστικές, ίσως και να λειτουργήσουν κάποιο διάστημα έτσι, αλλά είναι μέχρι να μπούμε στο παιχνίδι, με την «εξάσκηση» κάποια στιγμή θα γίνεται αυτόματα.

«Η ανακύκλωση εξοικονομεί ενέργεια και φυσικά αποθέματα, ενώ παράλληλα μειώνει τον όγκο των απορριμάτων. Σε έναν κόσμο συγκεχυμένων μηνυμάτων, όπου τα περιβαλλοντικά προβλήματα φαντάζουν τεράστια για να τα αντιμετωπίσει ο καθένας μας μεμονωμένα, μια εύκολη λύση για να βοηθήσουμε τον πλανήτη είναι να μειώσουμε, ο καθένας ξεχωριστά, τον όγκο των απορριμμάτων μας, να ανακυκλώνουμε και να κομποστοποιούμε. Οι δήμοι θα έπρεπε να επιβάλλουν πρόστιμα σε όσους συνεχίζουν να πετάνε κομποστοποιήσιμα κι ανακυκλώσιμα υλικά στους σκουπιδοτενεκέδες, ακολουθώντας το σύνθημα Ανακυκλώστε!».

Φαίνεται ακραίο, αλλά έρχεται... με αέρα ευρωπαϊκό και θα χρησιμοποιηθεί στον σχεδιασμό της αντιμετώπισης του προβλήματος.
Στις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις οι κάτοικοι ήδη υποχρεούνται να ακολουθούν συγκεκριμένους κανόνες διαχείρισης σκουπιδιών, ακόμα και πότε τα βγάζουν στους κάδους.
Αλλιώς το πρόστιμο είναι σίγουρο χαρτί. 

Πηγή : www.efsyn.gr